Gwałtowny rozwój cywilizacyjny wpłynął na zmianę stylu życia oraz model wykonywanej pracy. Siedzący tryb życia oraz niedostateczna aktywność fizyczna mają wpływ na przeciążenia oraz mikrourazy i są skutkiem powstawania zmian zwyrodnieniowych. Dane szacują, że zwyrodnienia najczęściej pojawią się u osób po 50. roku życia. W Polsce gonartroza dotyka ponad 8 mln ludzi [1].
Według American College of Rheumatology (ACR) chorobę zwyrodnieniową zalicza się do grupy schorzeń niezapalnych, mimo to wtórny odczyn zapalny często jej towarzyszy. Do najczęstszych postaci osteoartrozy należy zwyrodnienie stawów kolanowych (gonartroza) [2].
Z uwagi na anatomię chrząstki stawowej, pozbawionej unaczynienia i unerwienia, staw kolanowy jest narażony na przeciążenia przyczyniające się do powstania zmian zwyrodnieniowych [3]. Jednymi z głównych przyczyn powstawania zmian zwyrodnieniowych kolan są nadwaga i otyłość [1]. Choroba zwyrodnieniowa występuje także wśród osób obciążonych genetycznie oraz na skutek urazów i ucisku rzepki [3, 4, 5]. Wywołuje dolegliwości bólowe i ma wpływ na ograniczenie aktywności [5].
Leczenie choroby zwyrodnieniowej obejmuje metody niefarmakologiczne, farmakologiczne i operacyjne. Wśród metod leczenia niefarmakologicznego popularne i szeroko stosowane są metody fizjoterapii, szczególnie zalecane w pierwszych etapach rozwoju choroby. Głównym celem stosowania fizjoterapii jest działanie przeciwbólowe oraz przywrócenie/utrzymanie prawidłowego zakresu ruchu w stawie [3]. Do najczęściej stosowanych zabiegów fizykoterapeutycznych w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów należą: elektroterapia, krioterapia, magnetoterapia, laseroterapia oraz sonoterapia [6]. Niniejszy artykuł jest poświęcony zastosowaniu krioterapii w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów kolanowych.
Tabela 1. Rodzaje zabiegów stosowanych w krioterapii
|
Metody krioterapii |
Parametry zabiegu |
Uwagi |
|
Kriosauna |
Czas zabiegu: 2 minuty, temperatura: 110°C do –160°C |
Jednoosobowe pomieszczenie wyłożone drewnem |
|
Kriokomora |
Czas zabiegu: kilkanaście sekund pobytu w przedsionku adaptacyjnym (–50°C), 120 sekund pobytu we właściwej komorze (–110°C do –160°C). Zabieg wykonywany raz na... |
